Türkiye’de Gayrimenkul Satışları: Eylül 2024 Raporu ve Ekonomik Zorluklara Rağmen Süren Büyüme
Türkiye’deki gayrimenkul sektörü, son yıllarda ülkenin ekonomisinin en aktif ve cazip sektörlerinden biri haline gelmiştir. İnflasyon ve inşaat maliyetlerindeki artış gibi ekonomik zorluklara rağmen, sektör gelişmeye devam etmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Eylül 2024’te Türkiye genelinde gayrimenkul satışları, geçen yılın aynı ayına kıyasla önemli bir artış göstermiştir. Bu yazıda, bu büyümeye katkıda bulunan faktörler, yerli ve yabancı satışlardaki eğilimler ve sektörü destekleyen hükümet önlemleri incelenecektir.
Türkiye gayrimenkul piyasası olağanüstü bir direnç göstermiştir ve Eylül 2024’te satışlar %37,3 oranında artarak 140.919 birime ulaşmıştır. Bu büyüme, özellikle artan inşaat maliyetleri ve enflasyon göz önünde bulundurulduğunda oldukça önemlidir. Bu engellere rağmen, gayrimenkul talebi, özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde azalmamıştır ve bu şehirlerde satışlar yüksek seviyelerde kalmıştır.
Enflasyon, gayrimenkul fiyatlarını artırmış olsa da, gayrimenkulü bir yatırım aracı olarak görmek, başta yerli yatırımcılar olmak üzere taleplerin sürmesini sağlamıştır. Bu durum, hem yeni hem de ikinci el gayrimenkullere olan talebin artmasına yol açmıştır.
Veriler, ipotekli gayrimenkul satışlarının önemli ölçüde arttığını göstermektedir; Eylül 2024’te, geçen yılın aynı ayına kıyasla %87,4 artış yaşanmış ve 15.825 birim satış yapılmıştır. Ancak, 2024’ün ilk dokuz ayında, ipotekli satışlar %42,6 oranında azalmış ve 92.310 birime ulaşmıştır. Öte yandan, diğer satış türleri, ipotekli olmayan satışlar, Eylül 2024’te %32,8 oranında artarak 125.094 birime ulaşmıştır. Bu, pazarın genel olarak olumlu bir trend gösterdiğini işaret etmektedir.
Yeni konut satışları, toplam satışların büyük bir kısmını oluşturmuş ve Eylül 2024’te 44.858 birime ulaşarak geçen yılın aynı ayına göre %47,1 artış göstermiştir. Bu büyüme, inşaatçıların yeni konutlara yönelik yüksek talebi karşıladığını ve yeni projelerin piyasaya sunulmaya devam ettiğini göstermektedir.
Öte yandan, ikinci el konut satışları da güçlü bir performans sergileyerek Eylül ayında %33,1 oranında artışla 96.061 birime ulaşmıştır. Bu, mevcut konutlara olan talebin hala güçlü olduğunu ve ikinci el konut pazarının aktif ve rekabetçi olduğunu göstermektedir.
Eylül 2024’te yabancılara yapılan konut satışları %31 azalarak 2.022 birime düşmüştür. Bu azalma, dünya genelindeki ekonomik belirsizlikler ve enflasyonla ilgili zorluklardan kaynaklanmaktadır. Ancak, Türkiye, özellikle Rusya, İran ve Irak gibi ülkelerden gelen yabancı yatırımcılar için hala cazip bir destinasyon olmaya devam etmektedir.
Yabancı satışlarındaki azalmaya rağmen, Ocak-Eylül 2024 dönemi itibarıyla yabancı satışlarında %39,1’lik bir düşüş yaşanmış ve 17.090 birime ulaşmıştır. En fazla gayrimenkul alanlar Ruslar, ardından İranlılar ve Iraklılar gelmiştir.
Türkiye’deki enflasyon, gayrimenkul piyasasında çift yönlü bir etki yaratmıştır. Bir taraftan, konut fiyatları önemli ölçüde artmış ve konut alımını daha pahalı hale getirmiştir. Ancak diğer taraftan, enflasyon, yatırımcıların gayrimenkule değer koruma amacıyla yönelmesine neden olmuş ve bu durum, piyasadaki talebin devam etmesini sağlamıştır.
Türk hükümeti, gayrimenkul sektörünü desteklemek için birkaç önlem almıştır; bunlar arasında düşük faizli mortgage kredileri ve uygun fiyatlı konut arzını artırmaya yönelik politikalar bulunmaktadır. Bu önlemler, sektörün büyümesini sürdürmesine yardımcı olmuş ve özellikle ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalınan bir dönemde önemli bir rol oynamıştır.
Ayrıca hükümet, yabancı yatırımcılar için süreci kolaylaştırmaya yönelik teşvikler ve hukuki prosedürlerdeki basitleştirmeleri içeren önlemler almıştır. Bu, yabancı alıcıların Türkiye’deki gayrimenkul pazarına olan ilgisini artırmış ve ülkenin gayrimenkul sektörünü uluslararası alanda cazip hale getirmiştir.
Ekonomik zorluklara, enflasyona ve artan inşaat maliyetlerine rağmen, Türkiye gayrimenkul pazarı direnç göstermeye devam etmektedir. Yabancı satışlarının azalması yaşansa da, yerel talep güçlü kalmış ve pazar büyümeye devam etmektedir. Türkiye gayrimenkul sektörü, yerli ve yabancı yatırımcılar için pek çok fırsat sunmakta ve cazip bir yatırım aracı olmaya devam etmektedir.
Türk hükümeti, destekleyici politikaları uygulamaya devam ettikçe ve inşaatçılar yeni ve uygun fiyatlı konutları sunmaya devam ettikçe, Türkiye gayrimenkul sektörü büyümeye devam edecek ve yıllarca sürecek yatırım fırsatları sunacaktır.